Marco Valerio is onze nieuwe vrijwilliger-expert in Ghana, maar hij is geen onbekende bij Exchange. In 2017 hielp Marco ons bij het opzetten van onze activiteiten in Mozambique, door meerdere partners te identificeren - zowel instellingen als kleine ondernemingen - en onze twee fantastische business development managers in Mozambique, Mulweli en Elena, aan te werven. Marco, een voormalig basketballer en fervent mediteerder, groeide op in Trento tussen de bergen en leerde van de oceaan te houden tijdens zijn verblijf in Sydney. Nu is Marco terug in Europa en heeft hij net een missie naar Ghana afgerond, waarmee hij zijn tweede periode bij Exchange inluidt.

Welkom terug Marco! Kun je ons iets meer vertellen over Mozambique en wat je daarna hebt gedaan?

Mozambique was voor mij een geslaagde ervaring. Ik heb genoten van het werk en was tevreden over wat we daar hebben gedaan, vooral vanwege Mulweli en Elena, beiden uiterst betrouwbare krachten. Ik ben blij dat ik Exchange heb geholpen iets echt innovatiefs te doen en de basis te leggen voor de activiteiten in Mozambique.

Na mijn tijd in Mozambique ging ik naar Australië om een doctoraat in de psychologie te voltooien. Een heel ander vakgebied dan mijn eerdere studies fysiotherapie, internationale ontwikkeling en organisatiemanagement. Voor mijn doctoraat bestudeerde ik het placebo-effect vanuit een psychologisch perspectief. Ik werd geïnspireerd door het idee van self-fulfilling prophecies: met een duidelijke visie kun je ervoor zorgen dat dingen op een bepaalde gebeuren. Mijn tijd in Mozambique en verschillende andere projecten waaraan ik werkte, leidden tot dit idee van sociale anticipatie. Het hoofdidee van deze discipline is dat de zaadjes van de toekomst zich al in het heden bevinden, en dat we door te werken aan mentaliteit en houding de toekomst kunnen creëren die we wensen. Het denkkader en de mentaliteit van mensen kan hun gezondheid, en in deze context ook organisaties, veranderen.

Hoe leidde dat terug naar Exchange?

Tijdens mijn promotie werkte ik voor een adviesbureau dat zich bezighoudt met gedragswetenschappen. Hoe kunnen we positieve houdingen en gedragingen bewerkstelligen, hoe kunnen we bepaalde veranderingen faciliteren die gunstig zijn voor de gemeenschap,... Ook al zijn deze gebieden zeer verschillend, voor mij is er een zekere overeenkomst: de mentaliteit, de houding en hoe deze gunstige veranderingen teweeg kunnen brengen. Dit alles is zeer relevant voor het werk van Exchange in Afrika.

Ik heb een goede relatie met Exchange onderhouden en waardeer al het werk dat zij de afgelopen jaren hebben gedaan. Na het afronden van mijn doctoraat en gezien mijn ervaring in operationele ontwikkeling, nam Frank contact met me op om te zien of ik een haalbaarheidsstudie kon doen in Ghana. Ik besloot een nieuw hoofdstuk te beginnen en probeer nu mijn nieuwe professionele rol vorm te geven, terwijl ik voorlopig ook mijn onderzoeksrol blijf vervullen.

Heb je tussen nu en toen veranderingen opgemerkt in Exchange?

Ik denk dat 2017 waarschijnlijk de periode was waarin Exchange de eerste grote veranderingen doorvoerde. Frank stelde een nieuwe manier van werken voor, niet gerelateerd aan specifieke, in tijd beperkte interventies, maar meer organisch in langere, iteratieve programma's. Op dat moment was er al iets nieuws in de manier waarop Exchange de ondersteuning van kmo’s benaderde. De collega's die ik had toen ik hier werkte zijn er niet meer, de manier waarop het werk wordt geleid is anders, maar er zijn ook meer middelen waarop Exchange kan terugvallen. Ik zie veel verschillen. Ik zie een meer volwassen aanpak en meer bewustzijn in hoe om te gaan met de uitdagingen die dit soort werk kan opleveren. En ik zie ook dat de aanwezigheid in sommige landen stabiel is geworden, ondanks de moeilijkheden.

Was je werk in Mozambique vergelijkbaar met je huidige project in Ghana?

Mijn eerdere ervaring met Exchange had vooral betrekking op Zuid-Afrika en Mozambique. Toen ik naar Ghana ging, zag ik een andere context, hoewel het werk redelijk vergelijkbaar is. Het grootste verschil is dat toen ik in Mozambique werkte, we van nul moesten starten, zonder contacten. In dit geval kunnen we rekenen op Francis, die een grote hulp was. Hij heeft geweldig werk geleverd door de bedrijven te identificeren en mijn werk hier te vergemakkelijken. Hij verschafte ook inzichten die ik in mijn eentje niet had kunnen waarnemen.

Is er iets wat in het bijzonder opviel tijdens je reis naar Ghana?

Ik was onder de indruk van het potentieel van het land. Er zijn verschillende uitdagingen; sommige kenmerken zijn gemeenschappelijk voor West-Afrikaanse landen, andere zijn specifiek voor Ghana. Het is een van de echte democratieën in Afrika, er is een duidelijke ondernemersgeest, maar het land wordt uitgedaagd door een niet al te geweldige financiële situatie. Ik denk echter dat Exchange echt een belangrijke bijdrage kan leveren aan het land en ben blij om hier deel van uit te maken.