African Honey Bee is een sociale onderneming die families in achtergestelde landelijke gebieden begeleidt in het opstarten van duurzame micro-beekeeping businesses op een milieuvriendelijke en ethische manier. Het bestaat uit een commerciële operatie in eigen beheer en een samenwerking met honderden lokale families die in de AHB beekeeper trust coöperatieve hun honing via AHB kunnen vermarkten. Op globaal vlak is er grote vraag naar honingproducten, in het bijzonder producten die voldoen aan kwaliteits- en fair trade standaarden. In de uitgestrekte landelijke gebieden in Zuid Afrika zijn de economische noden groot. Bovendien zijn dit landbouwgebieden. Het opzetten van familiale honingbusinesses in deze gebieden heeft niet alleen een economische impact maar heeft ook een positieve impact op de lokale natuur door bestuiving en verbeterde landbouwopbrengsten. Daarnaast heeft AHB een enorm positieve impact op de natuur in de omgeving door de praktijk van 'honey hunting' tegen te gaan. Honey hunters verzamelen honing uit wilde bijenkorven, maar vaak ontstaan er bosbranden door het vuur en de rook die ze op een ongecontroleerde manier gebruiken om de bijen te verdoven. AHB ging hierrond een duurzaam partnerschap aan met een privébedrijf in de regio, de Sappi plantage, door in te zetten op vorming van de mensen zodat deze op verantwoorde wijze bijen kunnen houden, een extra inkomst voorzien en de plantages van Sappi vrijwaren van brand- een echt win-win-win verhaal.

AHB trainde de afgelopen twee jaar 1200 beekeepers in Limpopo, Mpumalange en KwaZulu-Natal, waarvan ondertussen 425 families actief zijn als beekeepers en honing produceren en verkopen. De effecten van AHB trainingen reiken verder dan enkel het ontwikkelen van nieuwe competenties bij de landelijke bevolking. Het promoten van ondernemerschap heeft positieve effecten op het zelfvertrouwen en de empowerment van de betrokken gemeenschappen.

Het model van AHB is duurzaam van opzet en focust op positieve effecten binnen de 3 p’s (profit, people en planet) door het stimuleren van:

De ontwikkeling van duurzame micro-ondernemingen

Voedselveiligheid

Capacity-building

Armoedereductie

Biologische landbouw

Het beschermen van de bio diversiteit

Versterken van de landbouw door verstuivingen

De opzet van niche markten voor export

In 2015 werkten Exchange en African Honey Bee voor het eerst samen. Een expert in apicultuur stond het bedrijf toen bij op vlak van introductie van de meest recente en meest ecologisch duurzame productietechnieken. Het introduceren van excellente beekeeping praktijken resulteerde toen in een versterkt trainingsprogramma voor de betrokken gemeenschappen.

Aantrekken van sociale investeerders om inclusieve groei waar te maken

Na deze samenwerking bleef AHB verder groeien. Eind 2016 werden de contacten tussen AHB en Exchange opnieuw versterkt. Er werd toen reeds bekeken op welke manier de samenwerking op langere termijn versterkt kon worden. De noden van het bedrijf zijn immers divers: naast de technische noden op vlak van productietechniek zijn er uitdagingen op tal van andere vlakken (strategisch management, marketing, packaging, certificatie en distributie). Het management van AHB zette een plan op om het huidige aantal bijenkorven in eigen beheer te verdrievoudigen over de komende jaren.

Voor het ondersteunen van de verdere groei is het bedrijf dan ook op zoek naar sociale investeerders. Daartoe zette Exchange een samenwerking op met Benevolab België, het CSR programma van BNP Paribas Fortis dat medewerkers van de bank de kans geeft om als vrijwilliger bij te dragen aan NGO projecten in het Zuiden. Twee experten van BNP Paribas Fortis Belgium voerden in mei 2017 een financiële analyse uit van het bedrijf.

Op basis van deze analyse werd een investeringsdossier samengesteld. In België zette Exchange gesprekken op met Kampani, een Belgisch sociaal investeringsfonds, gericht op het versterken van bedrijven in de agro-voedingsindustrie in het Zuiden. Het uitgewerkte investeringsdossier is momenteel nog onvoldoende om een investering te kunnen waarmaken. Exchange plant in de eerste helft van 2018 dan ook deze samenwerking verder te versterken om te komen tot een degelijk uitgewerkt investeringsdossier dat tegemoetkomt aan de vragen van Kampani en/of eventuele andere sociaal investeerders wat betreft de commerciële operaties van AHB. Daarnaast zetten we ons samen in om ook rond de AHB Beekeeper coöperatieve fondsen te werven via middelen die ter beschikking gesteld worden via nationale en internationale ontwikkelingsinitiatieven.

Indien er met succes fondsen gevonden worden voor deze ambitieuze uitbreiding, staat Exchange klaar om samen met AHB een groeiprogramma aan te gaan om de volgende stappen in de ontwikkeling van het bedrijf met een focus op vermarkting en verpakking in eigen beheer aan te pakken.

Voor het realiseren van dit groeiprogramma en om de duurzaamheid ervan te garanderen werkt Exchange aan het opzetten van een structureel Noord-Zuid partnerschap. Omdat het aantrekken van investeerders essentieel is om de verdere groei van het bedrijf te kunnen waarmaken wordt een sterk financieel partnerschap opgezet.

De kerndoelen van dit partnerschap zijn:

1) AHB ondersteunen in het uitwerken van een realistische investeringsaanvraag

2) De business case van AHB in Vlaanderen bekend maken bij potentiële sociale investeerders

3) Een degelijk due dilligence waarmaken

4) Een breder ondersteuningsprogramma voor het bedrijf opzetten over verschillende bedrijfsprocessen heen en op die manier een intense begeleiding waarmaken